‘Terugsluis’ vrachtwagenheffing niet goed genoeg vastgelegd

Het kabinet moet beter vastleggen dat de opbrengst van de vrachtwagenheffing ook in de toekomst uitsluitend naar verduurzaming en innovatie van het wegtransport gaat. Dat schrijft TLN aan het kabinet in reactie op het wetsvoorstel Vrachtwagenheffing.

​Bij de aankondiging van de vrachtwagenheffing in het regeerakkoord beloofde het kabinet al dat de opbrengsten van de heffing terug zouden vloeien naar degenen die hem betalen: de zogeheten terugsluis. Het idee is dat het geld in een fonds ​wordt gestort en uitsluitend wordt besteed aan het wegtransport, in overleg met vertegenwoordigers van de sector, waaronder TLN. Maar in het huidige voorstel is dat nog niet goed genoeg geregeld.

Terugsluis onvoldoende vastgelegd

Zo zegt het wetsvoorstel wel dat er een apart fonds komt op de begroting van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, maar kan het kabinet of de Tweede Kamer later beslissen dat het geld in het fonds voor andere zaken gebruikt wordt gebruikt. Verder zegt het voorstel niets over de vraag hoe lang het fonds en de terugsluis blijven bestaan. Dat kan betekenen dat een volgend kabinet de terugsluis al meteen stopt. Tot slot is nog niet goed genoeg vastgelegd dat TLN meebeslist over de besteding van het geld in het fonds. TLN wil met het kabinet duidelijke afspraken maken over deze drie zaken. Die afspraken zou het kabinet moeten vastleggen in de wet, vindt TLN.

Compensatie accijnsderving is woordbreuk

In het wetsvoorstel stelt het kabinet wéér dat een deel van de opbrengst van de vrachtwagenheffing direct naar de staatskas gaat, om de verwachte daling van de accijnsinkomsten te compenseren. Het kabinet verwacht namelijk dat vrachtwagens minder kilometers gaan rijden door de invoering van de heffing. Dat betekent dat ze minder diesel tanken en dat de overheid minder accijns op diesel ontvangt. Daarom wil het kabinet 35 á 55 miljoen euro uit het fonds halen en direct in de staatskas storten. TLN protesteerde eerder ook al tegen dit voornemen van het kabinet. ‘Dit is niet alleen woordbreuk maar ook funest voor duurzaamheidsplannen van het goederenvervoer’​, zei TLN-directeur Jan Boeve in januari van dit jaar al over dit plan.

Geen hogere heffing in de spits

TLN is wel te spreken over het feit dat het voor de prijs per kilometer alleen uitmaakt van welke Euroklasse een voertuig is en hoe zwaar het is. Het maakt niet uit of de vrachtwagen op een drukke of minder drukke weg rijdt, en of hij in de spits, overdag of ’s nachts rijdt. Dat zou sowieso duurder worden voor transportbedrijven en is ook zinloos. Een heffing alleen voor vrachtwagens doet namelijk sowieso niets tegen files, aangezien het vrachtverkeer maar zo’n 6% van alle voertuigkilometers in Nederland uitmaakt. Een hogere heffing in de spits of op een drukkere weg, zou betekenen dat transportbedrijven tegen een hoger tarief in de file staan.

Daarnaast is TLN blij met het feit dat de minister duidelijk heeft vastgelegd dat de motorrijtuigenbelasting wordt afgeschaft voor voertuigen lichter dan 12 ton ttm, en beperkt tot het minimumniveau voor zwaardere voertuigen. En met het feit dat het kabinet het Eurovignet afschaft zodra de vrachtwagenheffing wordt ingevoerd.

Wet eind dit jaar in Tweede Kamer

Dit en meer schrijft TLN aan het kabinet in een uitgebreide brief aan minister Van Nieuwenhuizen. Het concept van het wetsvoorstel staat nu namelijk open voor commentaar van belanghebbende partijen. Het ministerie verzamelt en bekijkt dit commentaar de komende tijd, en bepaalt welke punten het verwerkt in het definitieve wetsvoorstel. Dat gaat waarschijnlijk eind dit jaar of begin 2020 naar de Tweede Kamer.

Meer weten?

Contact de expert

Paul Poppink

Coördinator sector en beleid