Op 7 januari 2022 vierden jullie het 85-jarig bestaan. Van een klein bedrijf met handel in zand en grind zijn jullie gegroeid naar een grote organisatie met 450 medewerkers. Wanneer hebben de grootste ontwikkelingen plaats gevonden?
‘In de 85 jaar zijn er vier ontwikkelingen geweest waardoor het bergopwaarts is gegaan. De eerste is de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog. Er was enorm veel grondwerk nodig voor het bouwen van nieuwe huizen. In de loop der tijd werd er steeds meer gestolen van bouwplaatsen. Het werd steeds belangrijker om spullen goed op te slaan. Het bedrijf is toen begonnen met de verhuur van opslag- en kantoorcontainers. Toen ik in het bedrijf ben gestapt, hebben we het inzamelen van het afval van die bouwplaatsen uitgebreid naar het inzamelen van bedrijfsafval. De laatste ontwikkeling is het bewerken van afvalstoffen. Wij vinden dat je afvalstromen niet moet verbranden maar dat je een manier moet zoeken om deze grondstoffen te hergebruiken. Daarom is onze missie voor de komende jaren dat we een grote bijdrage willen leveren aan de circulaire economie.’  

Zo’n jubileum is vaak een ijkmoment om terug te kijken. Waar ben je het meest trots op?
‘Dat we van een klein familiebedrijf zijn uitgegroeid naar een toonaangevende speler in het zuiden van het land. Dat dit samen met je medewerkers is bereikt. Dat is niet altijd makkelijk, maar je kunt het wel bereiken door elke dag hard te werken en te doen wat je belooft. We zijn pragmatisch ingesteld en dat zien onze klanten ook. We pakken nieuwe niches op en weten er een succes van te maken. Een goed voorbeeld zijn de semi-ondergrondse containers. Hier zijn we redelijk uniek in en daarmee proberen we ons ook te onderscheiden van de andere inzamelaars.’

Met 450 medewerkers kun je het familiegevoel in het bedrijf ook verliezen. Hoe zorg je ervoor dat je dit behoudt?
‘Het zijn de kleine dingen die dat doen. Zo brengen we ieder kwartaal ons eigen magazine ‘Wij bij Van Happen’ uit. Voor ons is het belangrijk dat we het familiegevoel ook terugbrengen naar de keukentafel van onze medewerkers. Ons 80-jarig jubileum hebben we groots gevierd met het personeel. We hopen dat ook snel te organiseren bij dit jubileum. Daarnaast geven we elk kwartaal ons personeel een kleinigheidje als blijk van waardering. Denk aan een muts of een gezond soeppakket. Dit deden we ook al voor de coronacrisis. Het gaat om de kleine dingen waardoor je mensen bindt en verbindt.’  

Voor ons is het familiegevoel belangrijk

Binnen de sector staan we voor gigantische uitdagingen. Onder andere het personeelstekort. Jullie hebben een eigen Van Happen Academy. Wat doen jullie precies?
‘Elf jaar geleden zijn we hiermee begonnen. We leiden jongen mensen op tot vrachtwagenchauffeur. Daarnaast geven we onze bestaande chauffeurs na- en bijscholing. We zijn begonnen als rijlesinstituut. Inmiddels hebben we dit uitgebreid met e-learning mogelijkheden voor het opleiden van personeel. Naast chauffeurs krijgt ook het kantoorpersoneel een examen over afvalstoffentransport. Het is belangrijk dat iedereen de basis beheerst. We willen mensen de mogelijkheid geven om binnen ons bedrijf door te groeien. Het chauffeurstekort los je hiermee niet op. Met de werving richten we ons niet meer zo zeer op de eigen regio. Samen met een uitzendbureau kijken we naar de inzet van mensen uit andere landen. We zorgen gezamenlijk voor een woonomgeving. Als de match er is, bieden we ze na zeven maanden een contract aan.’  

Naast de arbeidsmarkt speelt duurzaamheid een grote rol. Jullie besteden veel aandacht aan het verkleinen van de eigen milieuvoetafdruk. Hoe verklein je deze in transport en in de inzameling?
‘Momenteel hebben we 2 LNG-voertuigen rondrijden en zijn we bezig om nieuwe software te implementeren waardoor we onze routes efficiënter kunnen plannen. Dit is een intensief traject, vooral de optimalisatie van de routes. Daarnaast is bijna ons hele wagenpark Euro-6. We willen heel graag een stap vooruit maken met duurzaamheid, maar zijn ook afhankelijk van wat de grote truckfabrikanten ons kunnen bieden en tegen welke kosten. Op dit moment heb ik voor de prijs van een elektrische vrachtauto vijf dieselvoertuigen. Wordt het elektrisch? Wordt het waterstof? We staan voorop als er geïnvesteerd moet worden, maar zijn wel toe aan meer duidelijkheid. Als er morgen een elektrische vrachtauto op de markt komt die betaalbaar is, schaffen we deze meteen aan. En voor de ingezamelde afvalstoffen gebruiken we onze eigen unieke sorteerlijn. Met deze sorteerlijn streven we ernaar om zoveel mogelijk afvalstromen te hergebruiken.’  

In duurzaamheid gaan jullie nog een stap verder want er is zelfs een Van Happen Bos. Hoe is dit initiatief ontstaan?
‘Tijdens ons 80-jarig jubileum kwam het idee op om iets terug te doen voor de maatschappij. Al rijden we met Euro-6 voertuigen, we stoten nog steeds behoorlijk wat CO2 uit. Een bosrijke omgeving doet een paar dingen. Het is ten eerste fijn voor de mens, ten tweede voor de dieren en ten derde neemt het CO2 op. Als je nu een boom plant, is deze over vijftig jaar volwassen. Het is iets tastbaars waar ook twee of drie volgende generaties van kunnen genieten.’

Met jullie sorteerlijn maak je de transitie van afvalinzamelaar naar grondstoffenleverancier. Kun je daar wat meer over vertellen?
‘We hebben een aantal jaren geleden een unieke sorteerlijn ontwikkeld voor bedrijfsafval. In Nederland zijn veel afvalstromen die je goed kunt hergebruiken. Het lastige van onze markt is het erg lage tarief voor verbranding. Daardoor is het moeilijk het hergebruiken van grondstoffen goed rendabel te maken. We hebben periodes gehad waarin grondstoffen erg weinig geld opbrachten. Op dit moment profiteren we van het feit dat grondstoffen schaars zijn. We halen momenteel de recyclebare stromen eruit zoals papier/karton, ferro’s en non ferro’s en hout en kunststoffen. Wij proberen zo minimaal 50 procent te recyclen. Het overige afval gaat wel de verbranding in.’

Het is belangrijk dat recycling wordt gestimuleerd

Hoe weet de sorteerlijn precies uit te zoeken wat het moet recyclen?
‘Het geloste afval komt in onze invoerbunker. Vanuit deze bunker tilt een kraan al het afval naar de lopende band. Infrarood-scheiders en een zeef zorgen voor scheiding van de stromen. Het is een ingewikkeld proces waaraan wij enorm hard gewerkt hebben. We willen dan ook niet zomaar ons geheim weggeven. Momenteel zijn we bezig met een optimalisatie. Deze verbeteringsslag moet ervoor gaan zorgen dat de reststromen nog zuiverder worden aangeleverd. Voor bedrijfsafval zijn we momenteel de enige met zo’n sorteerlijn. Andere bedrijven hebben bijvoorbeeld wel sorteerlijnen voor bouw- en sloopafval of harde kunststoffen. De overheid streeft naar 50 procent circulariteit in 2030. Dan moet je nu al grote stappen maken want het heeft tijd nodig om plannen gerealiseerd te krijgen.’

Waarom is het voor bedrijven steeds belangrijker om bezig te zijn met die circulaire economie?
‘Ieder bedrijf kijkt nu naar duurzaamheid. Je hebt als bedrijf verantwoording af te leggen naar je klanten. Zij moeten net als wij werken aan de voetprint. Je merkt ook dat aanbestedingen een rol spelen. Je kunt kiezen voor het zelf scheiden van afval maar dan ben je alsnog vaak niet duurzaam bezig. Deze afvalstromen moeten allemaal apart met een vrachtauto worden vervoerd. Je kunt er dan ook voor kiezen om het bedrijfsafval (deels) niet te scheiden en het door ons op te laten halen. Wij scheiden het afval dan later in onze hal.’

2030 komt snel dichterbij. Verwacht je dat de 50 procent circulariteit wordt gehaald?
‘Het is belangrijk dat recycling wordt gestimuleerd en mensen ertoe worden gemotiveerd. Als je met heel weinig moeite en lage kosten het materiaal ook in een verbrandingsoven kunt gooien, rem je recycling af. Uiteindelijk draait het erom: óf een financiële óf een wettelijke prikkel. Als iets duurder is, is het moeilijk om het in de markt te zetten. Als de klant duurder uit is met recycling, kiest hij hoogstwaarschijnlijk het goedkoopste alternatief. Op dit moment is de verbrandingsbelasting 33,58 euro. Deze belasting is de laatste jaren maar licht geïndexeerd. Als ze deze belasting opvoeren naar 100 euro per ton, stimuleer je wel dat er wordt nagedacht om goedkoper te verwerken. Dat wil dus zeggen: afvalstromen uit elkaar halen waardoor je uiteindelijk minder gaat verbranden. Met een lage verbrandingsprijs ga je dat niet bereiken.’

Van 7 t/m 13 maart 2022 is TLN medeorganisator van de Week van de AfvalHelden. Enerzijds om het imago in de sector te verbeteren en anderzijds om de mensen te bedanken die hierin werkzaam zijn. Doen jullie mee?
‘Het belangrijkste is dat we niet alleen stilstaan bij ons werk en de medewerkers in een speciale week. Ik zie dit liever het hele jaar door gebeuren. Wij bedanken onze medewerkers liever het hele jaar door. Maar een themaweek is een mooi initiatief.’

Dit artikel is recent gepubliceerd in HUB, het ledenblad van TLN. Tekst: Jennifer Visser