CSRD

Wat betekent de duurzaamheidsrapportage CSRD voor logistieke en transportbedrijven?

Er verandert veel voor transport- en logistieke bedrijven door de Europese richtlijn voor duurzaamheidsrapportage (CSRD). Elke ondernemer kan met CSRD te maken krijgen. Grote bedrijven moeten verslag doen over hun eigen duurzaamheidsactiviteiten en deels over de activiteiten van hun opdrachtgevers, zakenpartners en leveranciers. Wij leggen uit wat je als ondernemer te wachten staat wanneer je er direct of indirect, via informatieverzoeken, mee te maken krijgt.

Wat is het?

Maar wat is de CSRD precies? CSRD staat voluit voor Corporate Sustainability Reporting Directive en is onderdeel van de Europese Green Deal. Dat is een verzameling van initiatieven om te zorgen dat de samenleving in 2050 klimaatneutraal is, zoals is vastgelegd in het Klimaatakkoord.  

De CSRD vervangt de Non-Financial Reporting Directive (NFRD) en heeft als doel om duurzaamheidsprestaties van bedrijven beter meetbaar en vergelijkbaar te maken. Door elk jaar een duurzaamheidsrapportage te maken, geven bedrijven inzicht in hun eigen duurzaamheidsactiviteiten en van de bedrijven waarmee ze samenwerken.  

De CSRD zet in op duurzaamheid in brede zin. En gaat dus niet alleen over milieu, maar ook over onderwerpen op sociaal en bestuurlijk gebied. Deze drie thema’s worden samen de ESG-onderwerpen genoemd.  

Dat betekent bijvoorbeeld dat bedrijven onder het ‘kopje milieu’ over hun CO2-uitstoot moet rapporteren. Maar dat ze in hun duurzaamheidsverslag ook informatie moeten geven over de arbeidsomstandigheden van werknemers. En dat ze inzicht moeten geven over de inrichting van hun bedrijfscultuur. Net als bij een jaarverslag kijkt het duurzaamheidsverslag terug op het afgelopen jaar en geef je als bedrijf aan wat je doelen zijn voor de korte en langere termijn.  

De duurzaamheidsrapportage wordt onderdeel van het bestuursverslag van een onderneming en wordt verplicht gecontroleerd door de accountant. De CSRD-rapportages worden ingediend bij de Kamer van Koophandel. Ook is het de bedoeling dat ze online worden gepubliceerd, zodat iedereen die er belang bij heeft, van consumenten tot banken, de duurzaamheidsprestaties van ondernemingen kan beoordelen.  

Wanneer moet je met de CSRD aan de slag?

De CSRD wordt stapsgewijs geïntroduceerd voor grote ondernemingen en beursgenoteerde kleine en middelgrote ondernemingen (MKB).  

De eerste groep bedrijven die er in 2025 mee beginnen en dus eerste verslag uitbrengen over 2024, zijn bedrijven die minimaal 500 medewerkers hebben en een belangrijke publieke functie hebben, zoals banken en verzekeraars.  

In 2026 volgen andere grote bedrijven die de afgelopen twee boekjaren aan tenminste twee van deze voorwaarden voldoen:   

  • Minstens 250 werknemers in dienst 
  • Netto-omzet van minstens € 50 miljoen 
  • Minstens € 25 miljoen op de balans 

Daarna volgen de beursgenoteerde MKB-bedrijven. Zij moeten in 2027 een CSRD-rapportage maken over 2026.  

Niet-beursgenoteerde midden- en kleinbedrijven hebben geen eigen rapportageplicht en hoeven dus geen duurzaamheidsverslagen te gaan maken. Wel kunnen ze van grotere bedrijven waarmee ze samenwerken de vraag krijgen om informatie te leveren voor hun CSRD-rapportages.  

Ben je zelf CSRD-plichtig en zo ja wanneer?

Het is belangrijk dat bedrijven zich tijdig voorbereiden op het maken van CSRD-rapportages. Maar hoe kom je erachter of je CSRD-plichtig bent en vanaf welk boekjaar je ermee moet beginnen?  

Ga via onderstaand stroomschema na of de CSRD op jouw onderneming van toepassing is, en zo ja vanaf welk boekjaar. Bedrijven die onder CSRD vallen moeten zich tijdig gaan voorbereiden.

Wat moet je rapporteren als je een directe rapportageplicht hebt?

Maar wat moet je nou precies rapporteren als je een directe rapportageplicht hebt? Dat is nog niet in beton gegoten. Wat er precies in je duurzaamheidsverslag komt te staan, gaat per bedrijf verschillen.

TLN brengt momenteel in kaart over welke onderwerpen bedrijven in de transport- en logistieke sector zeer waarschijnlijk moeten gaan rapporteren. We verwachten dat 80 procent van de effecten, risico’s en kansen die uit de CSRD-rapportage naar voren komen, sectorspecifiek zijn.

Er is echter wel een aantal onderwerpen bekend waarover je verplicht moet rapporteren. Zo moet je bijvoorbeeld bij thema milieu rapporteren over het thema klimaatverandering.

Verder is het bekend dat je alleen over onderwerpen hoeft te rapporteren als ze belangrijk, ofwel 'materieel' zijn voor je bedrijf. Je bepaalt samen met je stakeholders welke onderwerpen belangrijk zijn. Dat doe je met hulp van een zogeheten 'dubbele-materialiteitstoets’.

Daarbij kijk je tegelijkertijd naar de positieve en negatieve activiteiten van je een bepaalde bedrijfsactiviteit op de omgeving en naar de impact van de omgeving op jouw bedrijf. Neem als voorbeeld de impact van de CO2-uitstoot van je bedrijfsactiviteiten op de luchtkwaliteit. Je kijkt daarnaar en tegelijkertijd bestudeer je hoe je bedrijfsvoering wordt beïnvloed door de kosten die je maakt op het moment dat er CO2-heffingen komen.

Bij de onderwerpen waar je uiteindelijk over rapporteert, moet je tot slot aangeven of én welk beleid je ervoor voert en wat je doelen zijn. Ook geef je aan of er uitdagingen, risico’s en kansen zijn en of je toekomstplannen hebt.

Hoe moet je rapporteren als je een directe rapportageplicht hebt?

TLN is bezig met het maken van een basisdocument voor de transportsector om grote bedrijven op weg te helpen met hun rapportageverplichtingen. Het document geeft ook inzicht in welke informatie ze kunnen opvragen bij kleinere transportbedrijven. Hiermee wil TLN zorgen dat de CSRD-rapportage in de sector zo helder en gestructureerd mogelijk verloopt. 

Welke informatie je precies moet gaan aanleveren als kleiner bedrijf is nog niet bekend. De duurzaamheidsstandaarden die gaan gelden voor beursgenoteerde midden- en kleinbedrijven die vanaf boekjaar 2026 rapportageplichtig zijn, worden nog gepubliceerd. De overige midden- en kleinbedrijven hebben geen rapportageplicht.

De standaarden die gaan gelden voor de grotere bedrijven en de kleinere, beursgenoteerde bedrijven hebben trouwens een dubbele functie. Want ze bepalen ook welke én hoeveel informatie grote bedrijven precies mogen opvragen bij kleinere bedrijven in hun toeleveringsketen.

Hoe zit het met uitvraag over CO₂-uitstoot?

Tot slot wat specifieke aandacht voor uitvraag over de CO₂-uitstoot. De CSRD gaat dus écht niet alleen over de CO₂-uitstoot. Maar waarschijnlijk gaan de meest informatieverzoeken van grote aan kleine bedrijven wel over de CO₂-uitstoot. Ofwel de zogenaamde ‘Scope 3-uitstoot van broeikasgassen’.

Deze Scope 3-uitstoot gaat over de uitstoot in de bredere toeleveringsketen. Dus het gaat niet alleen over de uitstoot van bedrijven zelf, maar ook om die van hun leveranciers en klanten. Zelf moeten grotere bedrijven ook rapporteren over hun Scope 1- en Scope 2-uitstoot.

Wat is Scope 1-, 2-, en 3-uitstoot precies?

  • Scope 1: Hieronder valt de directe uitstoot van een bedrijf, zoals van eigen vrachtwagens en de energie die je zelf opwekt.
  • Scope 2: Hiermee wordt de indirecte uitstoot bedoeld, zoals van energie die je inloopt en gebruikt voor verwarming, koeling, verlichting, intern transport en opslag.
  • Scope 3: Daaronder valt de uitstoot van je leveranciers of klanten. En ook de uitstoot van bijvoorbeeld uitbesteed transport via de weg, rail, scheep- en luchtvaart.

Het kan lastig zijn voor bedrijven om informatie te verzamelen van klanten, leveranciers en zakenpartners. Daarom mogen bedrijven de eerste drie jaar gemiddeldes uit de sector of andere indirecte data gebruiken.

Daarbij moet je als rapportageplichtig bedrijf wel uitleggen welke stappen je hebt ondernomen om informatie te krijgen. En hoe je in de toekomst wel aan de juiste gegevens komt.

De Europese Commissie heeft in de ESRS richtlijnen opgenomen voor de rapportage van Scope-3 uitstoot. De Scope-3 emissies mogen ook worden gepresenteerd volgens de ISO 14064-1:2018 norm waarop ISO -14083 is afgestemd. ISO-14083 is de internationale standaard voor de berekening van CO₂-uitstoot. Meer informatie over deze normen, het registreren en berekenen van CO₂-uitstoot vind je op de TLN-pagina Co₂ meten: de toekomst voor de transport- en logistieke sector.

CSRD Basisdocument 

TLN heeft een basisdocument ontwikkeld om leden te ondersteunen bij de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). Dit document biedt richtlijnen voor zowel grote als kleinere bedrijven in de transport- en logistieke sector. Lees meer. 

Webinar 'CSRD - Corporate Sustainability Reporting Directive'

Steeds meer TLN-leden hebben en krijgen vragen over CSRD, de nieuwe wetgeving voor duurzaamheidsrapportages. Soms omdat bedrijven groot genoeg zijn om rechtstreeks aan de regels te moeten voldoen maar vaak ook omdat zij transportopdrachten uitvoeren voor zulke bedrijven. Dan komen de vragen over duurzaamheidsrapportages direct van klanten. Voor grote bedrijven geldt de rapportageplicht al met ingang van volgend jaar. TLN heeft tijdens het webinar uitleg gegeven over deze nieuwe wetgeving.

Meer informatie

Wil je nog meer weten over CSRD? Meer informatie over CSRD vind je onder meer op de website van de AFM. De Sociaal-Economische Raad (SER) heeft een uitgebreide Q&A en webinars over de CSRD gepubliceerd (let op de Q&A wordt regelmatig geüpdate). EFRAG, de organisatie die de ESRS in opdracht van de EC ontwikkelde, heeft op haar website meer informatie over de ESRS en diverse uitlegvideo’s beschikbaar.

Vragen

Als je nog vragen hebt over de duurzaamheidsrapportage of de CSRD en de toepassing ervan, kun je contact opnemen met Susanna Leemhuis.

Meer weten?

Contact de expert

Susanna Leemhuis