Steeds meer transportondernemers willen de CO2-uitstoot (emissies) van hun transport berekenen. Dit kan zijn omdat klanten erom vragen of om te controleren of zij in lijn zijn met de maatschappelijke ontwikkeling om de ‘CO2-footprint’ jaarlijks te verminderen.
In de basis is het vrij eenvoudig om de CO2-uitstoot van transport uit te rekenen. Elke liter diesel heeft namelijk een vaste CO2-uitstoot. Die waarde bestaat echter uit twee delen: (1) de CO2-emissies die ontstaan met de producten en het vervoer van de brandstof (well-to-tank, WTT) en (2) de CO2-emissies die vrijkomen bij het gebruik in de vrachtauto (tank-to-wheel, TTW). Bij elkaar opgeteld gaat het om de CO2-emissies well-to-wheel (WTW). Dat is de meest relevante waarde.
CO2-emissies voor Nederlandse diesel
De CO2-emissies voor Nederlandse diesel zijn 3,2 kg per liter WTW en 2,6 kg per liter TTW. Wel is het zo dat aan elke soort brandstof een ander CO2-getal hangt. Dus hoe hoger de bijmenging van biobrandstof, des te lager de CO2-emissies per liter zullen zijn. Meer informatie hierover? Neem dan een kijkje op deze website.
Houd het simpel
Een transportbedrijf heeft nauwkeurig inzicht in de verbruikte brandstof. Door het aantal liters (kilogrammen bij voertuigen op gas) te vermenigvuldigen met de CO2-uitstoot per liter wordt inzichtelijk hoeveel kg CO2 is uitgestoten. Maar dat getal zegt nog niets over de efficiëntie van de planning. Daarvoor moet ook de vervoerde laadcapaciteit in de berekening meegenomen worden. Tonnen gewicht kunnen daarvoor de basis vormen, maar bij volumineuze producten kan het ook gaan om kubieke meters of laadmeters. Wanneer er verschillende soorten lading gegroepeerd worden, kan een omrekening van volume naar gewicht vastgesteld worden. Op deze manier kan dezelfde noemer als eenheid aangehouden worden. In de meeste gevallen gaat het dan om tonkilometers (1 ton lading vervoerd over een kilometer afstand).
Het wordt al ingewikkelder wanneer rekening gehouden moet worden met beladen kilometers versus lege kilometers. Of in geval van estafetteroutes: het aantal kilometers waarover de deelzendingen in de vrachtauto hebben gezeten.
CO2 van zendingen is wetenschap
Een van de meest ingewikkelde vormen van CO2-berekeningen is de toerekening van CO2 in internationale groepage naar specifieke zendingen of het jaarlijkse ladingpakket van een specifieke klant. In die gevallen bestaat het transport van de zendingen uit voortransport, hoofdtransport en distributie waarvoor vaak ook buitenlandse transportbedrijven ingezet worden. Zulke modellen voor toerekening zijn meestal onnauwkeurig of ingewikkeld. De eerste variant voegt weinig toe, de tweede is wetenschappelijk interessant van voor transportbedrijven meestal niet onderdeel van de kernactiviteiten.
TLN heeft jaren geleden bijgedragen aan de publicatie 20140101 Handleiding Toerekenmethodiek CO2-uitstoot gebaseerd op NEN-EN 16258. In deze publicatie worden de verschillende vormen van CO2-calculatie toegelicht. Sindsdien zijn er meer initiatieven ontwikkeld om te komen tot (internationale) harmonisatie van de berekening van CO2. Zie bijvoorbeeld de websites van: