Deze nieuwe kilometerheffing geldt voor alle snelwegen, een aantal N-wegen en enkele lokale wegen bij grotere steden. De heffing is verplicht voor vrachtwagens met een toegestane massa van meer dan 3,5 ton, ongeacht of ze een Nederlands of buitenlands kenteken hebben. Deze kilometerheffing brengt een aantal belangrijke veranderingen met zich mee en zal aanzienlijke gevolgen voor de transportsector hebben.
Belangrijkste veranderingen
De exacte invoeringsdatum van de vrachtwagenheffing is nog niet bekend, maar het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat mikt nu op ‘medio 2026’. Met de invoering van de vrachtwagenheffing worden de volgende wijzigingen doorgevoerd:
- Afschaffing van het Eurovignet in Nederland – Transportbedrijven hoeven dit vignet niet langer aan te schaffen.
- Wijzigingen in de motorrijtuigenbelasting:
- Voor vrachtwagens tot 12 ton wordt de belasting volledig afgeschaft.
- Voor vrachtwagens boven 12 ton wordt de belasting verlaagd tot het Europese minimumniveau. Dit betekent een verlaging ten opzichte van de huidige situatie.
Bestemming van de opbrengsten
De netto-opbrengsten van de vrachtwagenheffing worden beheerd door het Ministerie van I&W. Het geld wordt geïnvesteerd in innovatie en verduurzaming binnen de transportsector, met een focus op elektrische vrachtwagens en waterstofvoertuigen.
Dit is een belangrijke mijlpaal, aangezien de inkomsten uit de heffing direct worden gekoppeld aan investeringen in de sector, een resultaat van succesvolle lobby-inspanningen van onder meer TLN. TLN praat ook mee met de minister over de precieze besteding van de terugsluisgelden.
Tarieven en inning van de vrachtwagenheffing
Het kabinet heeft in 2024 de tarieven uitgewerkt in een conceptwetsvoorstel dat begin april 2025 door de Tweede Kamer is aangenomen. Behandeling in de Eerste Kamer volgt nog.
Het kabinet stelt een gemiddeld tarief voor van 16,5 cent per kilometer. De exact voorgestelde tarieven zijn hier te vinden. De tarieven die bij de start van de vrachtwagenheffing daadwerkelijk gaan gelden, kunnen hiervan afwijken. Er zal onder meer nog een aanpassing vanwege inflatie worden toegepast.
De hoogte van de vrachtwagenheffing wordt afhankelijk van twee factoren:
- Het gewicht van het voertuig
- De CO₂-uitstootklasse
Deze gegevens worden ontleend aan het kentekenregister van de RDW, dat momenteel wordt geüpdatet. In deze presentatie worden enkele concrete rekenvoorbeelden getoond.
De inning van de vrachtwagenheffing verloopt op dezelfde manier als in omliggende landen. Transporteurs moeten een GPS-onboard unit (OBU) in hun voertuig hebben, die registreert waar en hoeveel kilometer er is gereden op het tolnetwerk. Via tolportalen wordt deze data uitgelezen en wordt er een factuur opgesteld. In tegenstelling tot enkele andere landen zullen in Nederland alleen OBU’s zijn toegestaan die werken op basis van 5G.
Toldienstaanbieders en contractopties
Om de heffing te voldoen, moeten transporteurs een contract afsluiten met een toldienstaanbieder. Er zijn twee keuzes:
- Hoofdaanbieder – Dit is een door de Staat aangewezen partij die verplicht is om alle klanten te accepteren. Let op: deze optie is alleen bruikbaar binnen Nederland.
- Commerciële aanbieders, ook wel EETS-aanbieders genoemd – Dit zijn bedrijven die eigen OBU’s aanbieden en die ook in andere landen gebruikt kunnen worden. Zij moeten daarvoor eerst worden toegelaten tot de Nederlandse vrachtwagenheffing. Ze mogen dan zelf bepalen welke klanten ze accepteren.
Update: Momenteel treffen vier commerciële aanbieders voorbereidingen om accreditatie te verkrijgen. Twee aanbieders - Toll4Europe en Telepass - hebben inmiddels de volgende stap genomen om tot de Nederlandse vrachtwagenheffing te mogen worden toegelaten.
Vrijstellingen en handhaving
Er zijn enkele vrijstellingen van de heffing, zoals te zien is in deze presentatie. Daarnaast worden Europese richtlijnen gevolgd voor niet-betalers. Lidstaten zijn verplicht gegevens van kentekenhouders met elkaar te delen. Hierdoor kan een boete worden opgelegd aan transporteurs die de heffing niet betalen. Blijft de betaling uit, dan kunnen de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) of de politie de vrachtwagen in bewaring nemen.
Veelgestelde vragen over vrachtwagenheffing
De vrachtwagenheffing is een kilometerheffing voor vrachtwagens boven de 3,5 ton. Deze wordt halverwege 2026 ingevoerd en geldt op alle snelwegen, een aantal N-wegen en enkele lokale wegen bij grotere steden.
De heffing is verplicht voor alle vrachtwagens met een maximaal toegestane massa van meer dan 3,5 ton, voertuigcategorieën N2 en N3. De heffing geldt voor voertuigen met Nederlands of buitenlands kentekens.
De kilometerheffing geldt voor alle snelwegen, een aantal N-wegen en enkele lokale wegen bij grotere steden. Het gaat in totaal om ongeveer 3.000 kilometer aan wegen. Klik hier voor een overzicht van de heffingsnetwerk.
De overheid wil met de vrachtwagenheffing binnenlandse en buitenlandse vrachtwagens per gereden kilometer laten betalen voor het gebruik van Nederlandse wegen en een aantal provinciale en lokale hoofdwegen. Ook heeft de vrachtwagenheffing als doel om de Nederlandse vervoerssector te verduurzamen en innoveren. Daarom worden de netto-opbrengsten geïnvesteerd in innovatie en verduurzaming binnen de transportsector, zoals elektrische vrachtwagens en waterstofvoertuigen.
Ja, er zijn twee grote veranderingen:
- Voor vrachtwagens tot 12 ton wordt de belasting volledig afgeschaft.
- Voor vrachtwagens boven 12 ton wordt de belasting verlaagd tot het Europese minimumniveau.
Het Eurovignet wordt in Nederland gelijktijdig met de invoering van de Vrachtwagenheffing afgeschaft. In feite wordt het Eurovignet dus vervangen door de Vrachtwagenheffing. Het Eurovignet geldt dan alleen nog in Zweden en Luxemburg.
De hoogte van de heffing is afhankelijk van:
- Het gewicht van het voertuig. Het gaat dan om de maximum toegestane massa van het voertuig. Er zijn vier gewichtscategorieën (3,5 – 12 ton; 12 ton – 18 ton; 18 – 32 ton; > 32 ton).
- De CO₂-uitstootklasse. Er zijn vijf CO2-klassen. De eerste klasse (CO2-klasse 1) is voor de vrachtwagenheffing onderverdeeld naar Euroklasse.
De toldienstaanbieder bepaalt de CO2- en gewichtsklasse een voertuig. Daarbij geldt:
- Voertuigen met datum eerste toelating vóór 1 juli 2019: CO2-klasse 1. De gegevens op het kentekenbewijs zijn bepalend
- Zero emissie-voertuigen (100% elektrisch of waterstof): CO2-klasse 5. De gegevens op het kentekenbewijs zijn bepalend
- Overige voertuigen: bepaling o.b.v. het kentekenregister van de RDW, of aanvullende voertuiggegevens van kentekenhouder, zoals het Certificaat Van Overeenstemming (CVO) en/of Customer Information File (CIF).
- Als je al een overeenkomst met een toldienstaanbieder hebt voor andere landen met vrachtwagentol (zoals België of Duitsland) kan de toldienstaanbieder de klasseindeling ook voor Nederland gebruiken.
Het kabinet heeft in 2024 de tarieven uitgewerkt in een conceptwetsvoorstel. Dat is in april 2025 aangenomen door de Tweede Kamer. Nu moet de Eerste Kamer het voorstel nog bespreken.
De voorgestelde tarieven zijn hier te vinden. De tarieven die bij de start van de vrachtwagenheffing daadwerkelijk gaan gelden, kunnen hiervan afwijken, bijvoorbeeld door indexatie vanwege de inflatie. Als de basistarieven eenmaal definitief zijn vastgesteld blijven ze na invoering van de heffing voor een periode van vier jaar ongewijzigd. Wel zullen de tarieven elk jaar aan de inflatie worden aangepast.
Voor de Vrachtwagenheffing levert het rijden met hernieuwbare brandstoffen, zoals HVO of BioLNG, geen andere CO2-klasse op en dus geen korting op de tarieven op. De overheid kiest voor de stimulering van hernieuwbare brandstoffen voor andere maatregelen, zoals een bijmengverplichting voor brandstofleveranciers en vanaf 2027 het Europese emissiehandelssysteem ETS2.
Vrachtwagens moeten een GPS-onboard unit (OBU) hebben, die registreert waar en hoeveel kilometer er gereden is op het tolnetwerk. Dit wordt via tolportalen uitgelezen en op basis daarvan wordt een factuur opgemaakt. Om een OBU te verkrijgen moet de eigenaar van de vrachtwagen een contract sluiten met een toldienstaanbieder.
Nederland eist van de toldienstaanbieders dat hun OBU’s in Nederland werken met een 5G-verbinding. Dat kan betekenen dat al bestaande OBU’s die worden gebruikt voor tol in andere landen hier niet geschikt zijn, omdat zij nog met 2- of 3G werken.
Je hebt twee opties:
- Hoofdaanbieder: Een door de Staat aangewezen partij die alle klanten moet accepteren. Deze optie geldt alleen voor Nederland. Inmiddels is hiervoor het Portugese Triangle gecontracteerd;
- Commerciële aanbieders: Deze bedrijven bieden OBU’s aan die ook in andere landen werken. Zij mogen echter zelf bepalen of ze klanten accepteren. Er zijn momenteel zes toldienstaanbieders in voorbereiding om voor de Nederlandse Vrachtwagenheffing geaccrediteerd te worden. Toll4Europe en Telepass hebben hiervoor al een officiële aanvraag ingediend.
Ja, voor specifieke voertuigen zijn er vrijstellingen:
- Rijden met een handelaarskenteken en eendagskenteken;
- Motorrijtuig met beperkte snelheid (MMBS)
- Vuilniswagen, straatveger of rioolzuiger met aanvullende cijfers 18 of 19 in de carrosseriecode
- Emissievrije vrachtwagens (bestelwagens) tot en met 4.250 kg
- Bestelwagens met een oplegger, de zogenaamde BE-trekker/opleggers, zullen niet onder de Vrachtwagenheffing vallen omdat zij voertuigcategorie N1 zijn.
Niet-betalers kunnen een boete krijgen op basis van Europese richtlijnen. Lidstaten delen gegevens van kentekenhouders met elkaar. Blijft betaling uit, dan kunnen de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) of de politie het voertuig in bewaring nemen. Het boete- en handhavingsbeleid moet nog worden vastgesteld. TLN is hierover in overleg met het ministerie van I&W en de RDW.
- Kies een geschikte toldienstaanbieder zodra de geaccrediteerde aanbieders bekend zijn.
- Check de gegevens van je voertuigen in het kentekenregister (OVI) van RDW. De CO₂-emissieklasse is te vinden onder het kopje Motor & Milieu, Uitstoot, code V.7. Neem bij twijfel contact op met je voertuigleverancier.
- Ga in gesprek met je klanten over de gevolgen voor de transportkosten
