Een derdelander met een tijdelijke Oekraïense verblijfsvergunning heeft vanaf 4 september 2023 waarschijnlijk geen tijdelijke bescherming meer in Nederland. Dat blijkt uit informatie van de Rijksoverheid. In Nederland zijn circa 4.660 zogenoemde derdelanders. Zij zijn gevlucht uit Oekraïne, maar komen uit andere landen. De meesten studeerden of werkten in Oekraïne. Zij krijgen in Nederland onder andere opvang en leefgeld op basis van de Europese Richtlijn tijdelijke bescherming. Derdelanders vallen vanaf 4 september 2023 niet meer onder die richtlijn. Dit heeft mogelijk gevolgen voor werknemers die als derdelander uit Oekraïne zijn gevlucht en in Nederland aan het werk zijn.
Voorwaarden werkvergunning Oekraïense vluchtelingen gewijzigd
Minister Harbers (ministerie van Infrastructuur en Waterstaat) heeft eerder, op 17 april jl. de Tweede Kamer geïnformeerd over wat een persoon uit Oekraïne moet doen om in Nederland als beroepschauffeur met rijbewijs C aan het werk te kunnen.
Erkenning van Oekraïense documenten
Oekraïense rijbewijzen van personen die vallen onder de Richtlijn tijdelijke bescherming zijn geldig in de Europese Unie. Dit geldt ook voor rijbewijzen van categorie C. Deze richtlijn geeft de mogelijkheid om een tijdelijk Nederlands rijbewijs af te geven voor verloren of gestolen Oekraïense rijbewijzen. Let op: dat is geen omwisseling en er kan dus op deze manier geen Nederlands rijbewijs worden verkregen. Een voorwaarde voor zo’n omwisseling is dat de RDW alles kan checken in het register in Oekraïne. En dat er genoeg noodzaak is om die omwisseling daadwerkelijk uit te voeren.
Code 95/vakbekwaamheid
Oekraïners met een C of D rijbewijs die beroepschauffeur willen worden, moeten hiervoor hun code 95/ vakbekwaamheid halen. Daarvoor moeten alle examens gedaan worden bij het CBR.
In afstemming met de RDW is hiervoor het volgende stappenplan ingericht:
- Je controleert of een kandidaat onder de Richtlijn Tijdelijke bescherming valt.
- Je controleert of de kandidaat een geldig Oekraïens rijbewijs C of D heeft.
- De opleider vraagt vervolgens een kandidaatsnummer aan met het formulier ‘Aanvraag kandidaatsnummer’. Dit is terug te vinden op het vademecum voor opleiders. Dit formulier moet je laten invullen en ondertekenen door de Oekraïense kandidaat. Het formulier wordt door de opleider gemaild naar het CBR. Daarbij wordt aangegeven of het om een C-RBW of D-RBW gaat. De opleider voert een code op waarmee een vrijstelling voor RVM1-C(1) of RVM1-D(1) mogelijk wordt gemaakt.
- Nadat het CBR deze code heeft opgevoerd, reserveert de opleider de examens VM2-C/D, VM3-C/D, de praktische toets en de Toets besloten terrein. De kandidaat kan eventueel gebruik maken van de examens met tolk of de Engelstalige theorie-examens voor de bus.
- Voorafgaand aan het afnemen van de theorie-examens wordt op de theorielocatie de IND-status van de kandidaat gecontroleerd.
- Als de kandidaat geslaagd is voor alle examens wordt een Verklaring van Vakbekwaamheid C/D door het CBR verzonden naar de RDW.
- De kandidaat kan vervolgens een kwalificatiekaart aanvragen bij de RDW. Kijk hier voor meer informatie.
- De RDW controleert of aan alle voorwaarden voor de kwalificatiekaart is voldaan. Als dat het geval is, geeft de RDW de kwalificatiekaart aan de kandidaat af.
Bestuurdersattest en tachograafkaart
Wanneer je een geldig rijbewijs categorie C heeft met Code 95, kan je een bestuurdersattest aanvragen bij NIWO volgens de procedure Bestuurdersattest goederenvervoer voor niet-EU-chauffeurs. Met het bestuurdersattest kan bij het KIWA-register een bestuurderskaart/DT kaart (digitale tachograafkaart) voor niet-EU-chauffeurs worden aangevraagd. Met deze documenten voldoe je aan de rijbewijseisen die gelden voor alle beroepschauffeurs in de EU.
In loondienst: IND-sticker per 1 november 2022 verplicht
Oekraïners, of mensen die rechtmatig in Oekraïne verbleven tijdens het uitbreken van de oorlog, kunnen bij de IND een sticker of O-document aanvragen in hun paspoort. Deze sticker of O-document is het bewijs dat zij hier verblijf hebben op grond van de Richtlijn tijdelijk bescherming en daarmee toegang hebben tot onder andere de arbeidsmarkt.
Meer informatie is te lezen op de website van de Rijksoverheid.
Stichting Nederland Onderneemt Maatschappelijk
De stichting Nederland Onderneemt Maatschappelijk ondersteunt werkgevers bij vragen over het in dienst nemen en houden van ontheemden uit Oekraïne. Hiertoe is de helpdesk NL Werkt aan werk beschikbaar. Werkgevers die vragen en opmerkingen hebben of een casus willen delen, kunnen dat per mail laten weten via info@nlwerktaanwerk.nl. Er wordt dan zo spoedig mogelijk contact opgenomen.
