Tips om vluchtelingen uit Oekraïne in dienst te nemen

Nederland bereidt zich voor om – in eerste instantie – 50.000 Oekraïense vluchtelingen op te nemen. Veel van hen willen aan het werk in ons land. De sector transport en logistiek biedt daarvoor mogelijkheden. Maar waar moet je als werkgever dan op letten? Sectorinstituut Transport en Logistiek zet een aantal tips op een rij.

vrachtwagenchauffeur

De Nederlandse regering zet zich in om Oekraïners die het oorlogsgeweld ontvluchten te helpen. Op 1 april 2022 gaat (naar verwachting) daarvoor een ‘Nationaal Programma’ van start. Oekraïense vluchtelingen krijgen dan makkelijker toegang tot de Nederlandse arbeidsmarkt. Voor Nederlandse bedrijven is dit een kans om deze Oekraïense vluchtelingen te helpen én tegelijkertijd het tekort aan arbeidskrachten terug te dringen.

Ook ‘Tijdelijk beschermden’ mogen werken
Los van het ‘Nationaal Programma’ geldt voor erkende oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne ook de Richtlijn Tijdelijke bescherming. Vluchtelingen die onder deze richtlijn vallen krijgen voor 1 jaar tijdelijke bescherming. Deze periode kan tweemaal verlengd worden met 6 maanden. De overheid zorgt dan voor de benodigde verblijfsdocumenten. Ook op grond van de Richtlijn Tijdelijke bescherming hebben vluchtelingen uit Oekraïne toegang tot de arbeidsmarkt. Voor deze groep zal (naar verwachting) vanaf 1 april 2022 bovendien een tewerkstellingsvergunning niet langer verplicht zijn in Nederland.

Tijdelijk Beschermden mogen dus werken in Nederland om in hun eigen levensonderhoud te voorzien. Dat kunnen ze in loondienst of als zelfstandige doen, maar nooit langer dan de termijn van hun tijdelijke bescherming. Als werkgever kun je deze groep dus werk aanbieden.

Aandachtpunt: Oekraïens rijbewijs niet geldig!
Naar verwachting gaan er vanaf 1 april soepele regels gelden voor het in dienst nemen van Oekraïense vluchtelingen. Wil je dan een Oekraïense vluchteling als vrachtwagenchauffeur aannemen? Dan moet hij of zij in bezit moet zijn van een in de EU-geldig C/CE-rijbewijs met Code 95! Een Oekraïens rijbewijs voldoet daar niet aan. Het Oekraïens rijbewijs is ook niet inwisselbaar voor een Nederlands rijbewijs.  Voldoet een Oekraïense vluchteling niet aan deze eisen? Dan kun je hem dus niet als vrachtwagenchauffeur aannemen!

Het is (waarschijnlijk) per ingang van 1 april wél mogelijk een Oekraïense vluchteling een logistieke functie aan te bieden. Aan logistiek werk zijn immers geen specifieke eisen verbonden. Deze werknemer kan vervolgens een rijopleiding volgen om aan de Nederlandse beroepseisen van vrachtwagenchauffeur te voldoen.

Werkende Oekraïners in Nederland
Oekraïne is geen EU-lidstaat. Daardoor hebben inwoners van Oekraïne minder mogelijkheden om zich in EU-lidstaten te vestigen en er te werken. Toch zien we  veel Oekraïners al jaren werken in Nederland. Als vrachtwagenchauffeur bijvoorbeeld. Hoe kan dat?

Vaak werken zij in Nederland via Poolse of Litouwse bedrijven. De EU-lidstaten Polen en Litouwen hebben namelijk afzonderlijk – los van de EU – een associatieverdrag met Oekraïne gesloten. Daardoor kunnen Oekraïners een werkvergunning aanvragen in die landen.

Dat betekent dus dat er in Nederland Poolse vrachtwagens rijden met Oekraïense chauffeurs. In 2021 zijn er alleen al in Polen bijna 75.000 werkvergunningen afgegeven in de transportsector, het merendeel aan Oekraïners. Met een Poolse of Litouwse werkvergunning kunnen zij op basis van de Detacheringsrichtlijn (Richtlijn 96/71/EG) rechtmatig in Nederland werken.

Hulp bieden kan!
Op de website www.RefugeeHelp.nl is veel informatie te vinden voor iedereen die zich wil inzetten voor Oekraïense vluchtelingen in Nederland. Het platform bundelt initiatieven van de overheid, bedrijven, maatschappelijke organisaties en particulieren. Vooral het onderdeel ‘Werk & inkomen’ is interessant voor werkgevers die een Oekraïense vluchteling willen aannemen. Veel praktische informatie vind je ook op de website van Kenniscentrum Europa Decentraal. Deze organisatie houdt de relevante wet- en regelgeving nauwgezet bij.

Meer informatie nodig?
Ook de adviseurs van Sectorinstituut Transport en Logistiek volgen de wet- en regelgeving inzake de Oekraïense vluchtelingen op de voet. Stel ze gerust je vragen over het in dienst nemen van deze vluchtelingen.