Wereldwijd tekort aan beroepschauffeurs bedreigt transportsector en economie
Het wereldwijde tekort aan beroepschauffeurs blijft een groeiend probleem voor de transportsector en de economie als geheel. Volgens de International Road Transport Union (IRU) is wegtransport de ruggengraat van de logistiek en de economie, en het tekort aan chauffeurs moet daarom worden opgelost. In Europa alleen al werden in 2023 maar liefst 233.000 vacatures voor beroepschauffeurs niet opgevuld vanwege het tekort aan geschikte kandidaten. De voorspelling voor 2028 is nog verontrustender met een verwacht tekort van 745.000 chauffeurs in alle lidstaten van de Europese Unie.
De uitstroom van chauffeurs wordt voornamelijk veroorzaakt door vergrijzing en te weinig jonge instroom. Dat is het gevolg van demografische ontwikkelingen, waarbij het aantal jongeren in diverse Europese lidstaten steeds kleiner wordt. Het is dus cruciaal om te blijven zoeken naar mogelijkheden om het chauffeursvak aantrekkelijker te maken. Een potentiële oplossing is het vergroten van de participatie van vrouwen in de sector, daar wordt in Nederland door STL al stevig op ingezet. Momenteel is slechts 4% van de beroepschauffeurs in Nederland vrouw, maar deze cijfers stijgen nog elk jaar, vooral door zijinstromers en omdat meer vrouwelijke MBO studenten hun diploma behalen. Interessant is ook het feit dat Nederland het hoogste aantal beroepschauffeurs onder de 25 jaar heeft van alle Europese lidstaten. Dit komt doordat je in Nederland al vanaf je 18e verjaardag als beroepschauffeurs mag rijden, mits je in het bezit bent van het juiste rijbewijs (RBW) en de vereiste Code 95. In het voorstel voor de vierde Rijbewijsrichtlijn wordt deze mogelijkheid open gesteld voor alle lidstaten, dat maakt de instap van jongeren een stuk makkelijker.
Terwijl sommigen, zoals de IRU, vooral pleiten voor het aantrekken van chauffeurs van buiten de EU, heeft Transport en Logistiek Nederland (TLN) daar een andere mening over. De problemen met het chauffeurstekort zijn elders in de wereld namelijk nog veel groter dan in Europa en dan kan meer arbeidsmigratie de logistieke ketens wereldwijd juist verstoren. Wij pleiten voor slimmer werken, het toepassen van meer automatisering en digitalisering in het proces en in de vrachtwagens, beter (multimodaal) plannen en consumenten laten wennen aan langere levertijden als haalbare oplossingen. Het feit dat Nederland hogere lonen biedt dan veel andere EU-lidstaten maakt het ook aantrekkelijk voor chauffeurs uit andere EU-lidstaten om naar Nederland te komen om hier binnen de TLN-cao te werken.
Ook in 2024 voert de IRU een onderzoek uit naar chauffeurstekorten. TLN roept haar leden op om deel te nemen aan het onderzoek, zodat we samen in staat blijven om praktische en passende oplossingen te blijven bedenken.
De enquête is hier beschikbaar.
Bron: IRU Onderzoek naar Chauffeurstekort 2023