Dat is hard nodig voor de verdere verduurzaming van het wagenpark. Als er geen onvoorziene zaken gebeuren, moet het lukken om de beoogde ingangsdatum van 1 juli 2025 te halen. Vanaf die datum mogen zware bestelauto’s met volledig elektrische of alternatieve aandrijving tot een maximumgewicht van 4.250 kg met een B-rijbewijs onder voorwaarden bestuurd worden. De huidige gedoogregeling die op 1 januari 2023 van start is gegaan en die een aantal keren is verlengd en waaraan ca. 850 ZE-bestelauto’s deelnemen, zal per deze datum eindigen.
Belangrijke verandering
Nederland loopt met de nieuwe wetgeving vooruit op de vierde Europese rijbewijsrichtlijn. Op basis van de huidige (derde) rijbewijsrichtlijn mochten lidstaten al zwaardere ZE-bestelauto’s tot maximaal 4.250 kg door bestuurders met een B-rijbewijs laten besturen, met de komende (vierde) rijbewijsrichtlijn worden die voorwaarden op een aantal punten versoepeld. Een belangrijke verandering is dat het maximumgewicht voortaan 4.250 kg mag zijn, zonder aanvullende voorwaarden. Op basis van de derde rijbewijsrichtlijn en de huidige gedoogperiode mag de verhoging boven de 3.500 kg niet groter zijn dan het batterijgewicht. Die bepaling komt straks te vervallen. Het feit dat er nu Europese overeenstemming is bereikt, heeft er zeker toe bijgedragen dat de Raad van State het Nederlandse wetsontwerp heeft goedgekeurd.
Voorwaarden nieuwe regeling
De belangrijkste voorwaarden om van de nieuwe regeling gebruik te mogen maken zijn:
- Het voertuig is van de categorie N2 en heeft milieuklasse ZE of is voorzien van alternatieve aandrijving (CNG, LNG, LPG);
- Maximale toegestane massa is meer dan 3.500 kg maar ten hoogste 4.250 kg;
- Het voertuig mag niet worden gebruikt in combinatie met een aanhangwagen:
- De bestuurder moet ten minste twee jaar in bezit zijn van rijbewijs B;
- De bestuurder moet een aanvullende verkeersveiligheidscursus volgen;
- Vrijstelling van tachograafplicht voor ZE-bestelauto’s die binnen een straal van 100 km van de vestigingsplaats rijden;
Aanvullende verkeersveiligheidscursus
In het kader van het verlengen van de gedoogregeling zijn er afspraken met het OM gemaakt om de verkeersveiligheid van zwaardere bestelauto’s door bestuurders met een B-rijbewijs te waarborgen. Deze afspraken zijn vastgelegd in een convenant. Op basis hiervan moeten alle bestuurders een aanvullende veiligheidscursus volgen. Deze bestaat uit een theorie en praktijkdeel en moet minimaal 5 uur duren. Bestuurders moeten door middel van een ondertekende verklaring aantonen dat ze de cursus met succes hebben afgerond. De afspraken in het convenant gelden ook vanaf de inwerkingtreding van de nieuwe wetgeving.
Vrijstelling tachograafplicht
Bij de eerdere proeftrajecten en de huidige gedoogperiode gold er een tachograafvrijstelling voor ZE-bestelauto’s mits deze binnen een straal van 100 km van de vestigingslocatie blijven. Het is TLN samen met de andere organisaties gelukt om deze bepaling ook in het wetsvoorstel te krijgen dat nu door de Raad van State is goedgekeurd. De regels rond de arbeidstijden blijven van kracht en in het convenant zijn afspraken gemaakt over een deugdelijke administratie van de arbeid- en rusttijden die digitaal en niet fraudegevoelig is. De vrijstelling van de tachograafplicht zal na een jaar worden geëvalueerd.
Juridische status
Voor het rijden met een zware bestelauto tot 4.250 kg met rijbewijs B is het belangrijk te weten dat de auto vanwege het gewicht in de voertuigcategorie N2 (3,5 – 12 ton) valt. Ondanks dat het qua uiterlijk om een grote bestelauto gaat, is het voertuig voor de wet een vrachtauto (gewicht > 3,5 ton). Dat heeft voordelen zoals het mogen rijden op vrachtautostroken, maar ook nadelen als de verplichte aanwezigheid van een snelheidsbegrenzer en het inhaalverbod op veel snelwegen. Het betekent ook dat het verkeersbord C7 (verbodsbord vrachtauto’s) waarmee vrachtauto’s in bepaalde straten geweerd worden, wel voor deze categorie bestelauto’s van toepassing is. Dat kan mogelijk in binnenstedelijke gebieden voor problemen zorgen. Een belangrijk punt om bij aanschaf rekening mee te houden. Een eerder verzoek van TLN voor een vrijstelling van dit bord is door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat afgewezen.
