Uitdaging door nieuwe EU-verordening F-gassen

De TLN-deelmarkt voor geconditioneerd transport, Transfrigoroute Holland, mag zich rijk rekenen met haar uitstekende contacten met beleidsmakers, overheden en brancheorganisaties. Zéker nu een EU-verordening ondernemers voor een uitdaging plaatst. Vanaf 2030 mag er geen gebruik meer worden gemaakt van de gangbare F-gassen, maar zijn alleen nog natuurlijke koelmiddelen toegestaan.

Transfrigoroute Holland telt directe leden, de transporteurs in geconditioneerd vervoer van onder andere levensmiddelen, farmacie, en planten en bloemen. Daarnaast zijn er buitengewone leden aangesloten, toeleveranciers van het geconditioneerde vervoer. 

Giel Verkamman, directeur Benelux bij Carrier Transicold is zo’n lid. Het bedrijf bouwt, ontwikkelt, levert en onderhoudt onder andere koelmachines. Als voorzitter van de adviescommissie voor Transfrigo Holland en afgevaardigde voor Transfrigo Internationaal zijn de Brusselse wandelgangen Verkamman bekend. De nieuwe verordening past volgens hem helemaal in het vergroeningsvergezicht van de EU. ‘Men meet koelmiddelen op hun GWP-waarde, wat staat voor Global Warming Protocol. Volgens die normen zijn de waarden van de F-gassen in onze branche te hoog.’

Fundamentele verandering
Doordat de EU-verordening de overgang naar koelmiddelen met een lagere GWP-waarde koppelt aan 2030 is vergezicht eigenlijk een verraderlijke term. ‘Bovendien vergt het afstappen van de huidige F-gassen die door chemische productieprocessen tot stand komen, een fundamenteel nieuwe stap in verduurzaming’, aldus Verkamman. ‘We hebben al een aantal stappen naar koelmiddelen met een lagere GWP-waarde achter de rug. In 2014 namen we afscheid van gassen met een chloorcomponent, toen stapten we over van R404a naar R452a.’  

Bij deze stappen konden ondernemers compliant blijven zonder op een nieuw koelsysteem over te hoeven stappen. Het anders afstellen van wat kleppen en ventielen was voldoende, vervolgens kon op dezelfde applicatie verder worden gewerkt. ‘Nu staan we echter voor een overgang waarbij kleine aanpassingen niet meer volstaan.’ Verkamman doelt op de overstap naar natuurlijke koudemiddelen, zoals CO2-closed loop, ammonia of propaan. Maar, zo legt hij uit, daar kleven wel uitdagingen aan. ‘Het gaat om nieuwe koudemiddelen met een hogere viscositeit. Ze zijn dus dikker en moeten onder hogere druk door het systeem worden gepompt worden.’  

Dat heeft consequenties voor leidingwerk en koppelingen. Je zult dus op nieuwe koelsystemen over moeten stappen en dat heeft grote impact, benadrukt Verkamman. ‘Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat je je afschrijvingsperiode van je producten moet verkorten. Denk aan een wagen met koelsysteem waarmee je technisch nog tot 2032 zou kunnen doorrijden maar waar je nu al in 2030 al afscheid van moet nemen. Terwijl vervoerders pas geld gaan verdienen als hun materiaal economisch is afgeschreven maar technisch nog functioneert. Juist daarom is een trage uitfasering van het huidige materieel absolute noodzaak.’ 

Schaal maakt verschil
‘Ik kan me heel goed voorstellen dat veel zelfstandigen zich zorgen maken over de energietransitie’, zegt Johan Geurts, directeur van STEF Nederland. ‘Ons voordeel is dat wij onderdeel zijn van de Franse moedermaatschappij STEF met in totaal 300 vestigingen in West-Europa. Op basis van die aanwezigheid in Europa, en in Nederland waar we sinds 2014 en dus relatief kort actief zijn, én op basis van ons marktleiderschap op het gebied van geconditioneerde levensmiddelen logistiek, heb ik een uitstekend referentiekader.’  

Als kleinere zelfstandige mis je dat kader volgens Geurts. ‘Wij zijn lid van de deelmarkt Transfrigoroute Holland en profiteren daarmee van de ledenbijeenkomst die elk kwartaal plaatsvindt en waarin we geïnformeerd worden over de actualiteiten in onze sector en waar we kunnen netwerken met collega’s. Van dat voordeel kan iedere aangesloten transportondernemer profiteren.’ 

Trage uitfasering nodig
‘Aan het marktleiderschap zit ook een uitdagend aspect’, aldus Geurts: ‘Wij voldoen volledig aan geldende regelgeving door te werken met ‘state of the art’-koelinstallaties in onze koelhuizen. Voor de koelmotoren in onze vrachtwagens hebben wij aan Carrier Transicold een betrouwbare leverancier die ons van de modernste technologie voorziet. Bovendien helpt onze diepgaande kennis van koelgassen en koeltechnieken ons om goede toekomstbestendige investeringskeuzes te maken.’ En daar gaat het om, stelt hij. ‘Deze transitie slaagt alleen als je daar een doordachte langetermijnvisie op hebt. Onder meer door het nemen van onze verantwoordelijkheid hierin willen wij mee voorop blijven lopen.’  

Eenvoudig zal het niet worden, besluit Verkamman. ‘Een geleidelijke overgangsregeling is noodzakelijk om een enorme desinvestering in onze branche te voorkomen. Die regeling moet de transitie voor de markt financieel en operationeel haalbaar maken. Het helpt daarbij als we als branchevertegenwoordigers en ondernemers samen onze stem in Brussel laten horen.’

Dit artikel is reeds gepubliceerd in HUB, hét ledenblad van TLN. Auteur: Baart Koster  Beeld: Lennaert Ruinen