Op 8 juli 2019 voerde het kabinet het Tijdelijk Handelingskader (THK) PFAS in, met grote gevolgen voor veel TLN-leden. Omdat bijna al het grondverzet vanwege de strenge normen stil kwam te staan en daardoor bouw- en infraprojecten stokten, zaten veel transportbedrijven die grond en bagger vervoeren opeens zonder werk. ‘De PFAS-crisis heeft op veel transportondernemers een enorme impact gehad’, zegt TLN-voorzitter Elisabeth Post, ‘voor die bedrijven is de verruiming van de normen een belangrijke stap in de goede richting’.

Herhaaldelijke oproep
TLN pleitte, samen met andere partijen (onder meer Bouwend Nederland, VNO/NCW, Cumela) voor verruiming van de toepassingsnormen. De eerdere verruiming van 1 december bood transportbedrijven nog te weinig soelaas. ‘We zijn keer op keer in gesprek gegaan met de staatssecretaris’, aldus Post. ‘Herhaaldelijk hebben we gewezen op knelpunten van het huidige beleid en boden we praktische oplossingen aan. Het is fijn dat daar nu naar geluisterd wordt.’

Perspectief
De nieuwe, verruimde toepassingsnormen gelden zowel voor toepassingen op landbodem, in oppervlaktewater als bij waterbouwkundige constructies. Voor grond én bagger gaan daarbij dezelfde normen gelden. De versoepeling biedt perspectief om vastgelopen of vertraagde werken weer te herstarten, concludeert TLN. De aangepaste normen zijn bovendien eenduidiger en daardoor makkelijker hanteerbaar voor lagere overheden en het bedrijfsleven. Zo is de praktisch onwerkbare 0,1 microgramgrens voor onderwatertoepassingen verdwenen.

Verhoging normen
De staatssecretaris maakt later deze week bekend wanneer de aangepaste normen ingaan. Dat zal naar verwachting op zeer korte termijn zijn. Dan mogen bagger en grond tot 0,8 microgram PFAS per kilogram droge stof weer worden hergebruikt in oppervlaktewater en voor waterbouwkundige constructies. Voor de verondieping van diepe plassen – ontstaan door afgraving – gelden afwijkende normen. Waar al begonnen is met verondieping, mag tot 0,8 microgram PFAS worden hergebruikt. Waar nog geen verondieping heeft plaatsgevonden, zal het waterschap eerst moeten onderzoeken of verondieping überhaupt gewenst is. Is dat het geval dan wordt lokaal bepaald welke kwaliteit grond en baggerspecie verantwoord kan worden toegepast. Ook wordt de landbodemnorm voor de klasse landbouw/natuur voor PFAS verhoogd van 0,8 naar 1,4 microgram. Zie voor alle details de Kamerbrief PFAS van 1 juli en het geactualiseerde THK van 3 juli.

Definitief Handelingskader
Volgens de planning volgt dit najaar de eerste consultatieversie van het Definitieve Handelingskader (DHK) dat uiteindelijk in de wet wordt opgenomen. Er lopen op dit moment nog onderzoeken van het RIVM en Deltares. Naar verwachting zullen de resultaten van die onderzoeken leiden tot een verdere verruiming van de toepassingsnormen. TLN blijft problemen en knelpunten in het PFAS-dossier monitoren en blijft het kabinet input leveren voor het Definitieve Handelingskader. Elisabeth Post: ‘De verruiming is een grote verbetering, maar we zijn er nog niet. De komende maanden moeten we gebruiken om door te pakken.’